El Monesteriu de la Tresfiguración o Monesteriu de Santo Catalina (en griegu: Μονὴ τῆς Ἁγίας Αἰκατερίνης) ta asitiáu na boca d'un cañón de mal accesu a pies del monte Sinaí, en Exiptu. Ta construyíu onde la tradición supon que Moisés vio l'artu qu'amburaba ensin consumise». Tratar d'unu de los monasterio más antiguos que siguen habitaos. Tamién se-y conoz col nome de Monesteriu del Artu Encesu. Pertenez a la Ilesia ortodoxa autónoma de Monte Sinaí, dependiente de la Ilesia ortodoxa de Jerusalén. En 2002 foi declaráu Patrimoniu de la Humanidá pola Unesco.
La madre del emperador Constantino I'l Grande, Santa Elena, mandó construyir una capiya nel llugar onde según la tradición Moisés faló con Dios nel episodiu bíblicu del artu encesu». Darréu l'emperador Justiniano I mandó construyir un monesteriu naquel llugar, al pie de la capiya mentada. El monesteriu foi construyíu ente los años 527 y 565. Supuestamente l'artu que se caltién ye la orixinal, convirtiendo al monesteriu nun llugar sagráu pa los trés grandes relixones monoteístes: xudaísmu, cristianismu y islam. Anque'l so verdaderu nome ye Monesteriu de la Tresfiguración, ye conocíu tamién como Monesteriu de Santo Catalina, recibiendo esti nome de Santa Catalina d'Alexandría, una mártir cristiana que foi sentenciada a morrer na rueda de tortura. La tradición tresmitió que la rueda rompióse y que finalmente foi degollada. El so cuerpu foi treslladáu polos ánxeles al Monte Sinaí y los monxos del monesteriu atoparon los sos restos sobre l'añu 800, nun covarón del monte, momentu a partir del cual el monesteriu curió les sos reliquies y convirtióse nun importante centru de pelegrinación.
Según un documentu en posesión del monesteriu, y supuestamente del puñu y lletra del mesmu Mahoma, el mesmu profeta dio la so protección al monesteriu tres concedelu abelugu de los sos enemigos. Gracies a esti documentu y a que se construyó una mezquita fatimí nel interior de los sos murios, el monesteriu perduró a la dominación musulmana de la rexón. La mezquita ta cerrada y nunca foi usada yá que, por erru, nun ta empobinada escontra La Meca.
Los anacoretes del Sinaí fueron esaniciaos mientres el sieglu VII y namá el monesteriu perduró gracies en parte a les fortificaciones que la protexíen. Ésti entá caltién los murios que sirvíen de defensa. L'accesu al interior de la cortil efectuar hasta'l sieglu XX por aciu una puerta elevada nel muriu esterior. Les cruzaes aumentaron l'interés de los pelegrinos escontra'l monesteriu, que se convirtió en centru de pelegrinaxe ente los años 1099 y 1270. El monesteriu calteníase gracies a dependencies del mesmu en Exiptu, Palestina, Siria, Creta, Chipre y Constantinopla.
El sistema de clasificación climática Köppen-Geiger clasifica'l so clima como desiertu fríu (BWk). Tien les nueches más fríes de cualquier llocalidá n'Exiptu. El so mugor ye bien baxa. Los montes más altos d'Exiptu arrodien el monesteriu con munchos valles más pequenos que van dende la cuenca a los montes en toles direcciones. El monesteriu atopar a un altor de 1.600 msnm. La gran altitú del monesteriu y los altos montes que la arrodien apurren un clima prestosu, con refrescantes nueches fresques de branu y una escelente primavera, ente que los díes d'iviernu son frescos pa la rexón y les nueches podríen algamar los -14 °C en rares ocasiones. Les nevaes pocu frecuentes en Santa Catarina tienen llugar mientres los meses d'iviernu d'avientu, xineru y febreru, sicasí, la nieve tamién asocedió na seronda y primavera. Una pequena ciudá con hoteles y piscines, llamada Santa Catalina, creció alredor del monesteriu.
El monesteriu tien gran importancia por cuenta de la so antigua y pervalible biblioteca que guarda la segunda colección más estensa de códices y manuscritos del mundu, namá superada en númberu d'exemplares pola Biblioteca Vaticana. Nella puédense atopar unos 3.500 volumes escritos en griegu, coptu, árabe, armeniu, hebréu, xeorxanu, siríaco y otres llingües.
Nel complexu atopen obres d'arte únicu, ente les que s'atopen mosaicos, iconos rusos y griegos, pintures encáustiques, ornamientos relixosos, motes y relicarios. Ente los iconos que guarda'l monesteriu atopen dalgunos de los más antiguos del mundu, dataos de los sieglos V y VI. Cabo destacar el Pantocrátor del Sinaí, del sieglu VII, el llibru de la escalera del divín ascensu, un iconu del sieglu XII del llibru de San Juan Clímaco, o l'iconu más antiguu sobre una tema del Antiguu Testamentu. Escurrióse un proyectu pa catalogar les obres de la biblioteca del monesteriu.
El monesteriu data de los tiempos de Justiniano. Esteban de Aila, l'arquiteutu del monesteriu, construyó una basílica de tres naves, de basaltu, col techu de madera y capiteles llabraos nun estilu deriváu del corintiu. La basílica tien cinco naves llaterales y unes torres nel estremu occidental. L'artu encesu» atópase asitiada nel estremu oriental.
El monesteriu esperimentó pocos cambeos dende la so construcción. La mesma puerta de madera cierra'l portal occidental y el techu de madera fuelga sobre vigues con grabaos n'honor del emperador Justiniano y la so esposa Teodora, tou ello del sieglu VI. Les inscripciones fueren reparaes y comentaes polos distintos viaxeros que pellí pasaren hasta'l sieglu XVIII. Sicasí, en 1958 realizóse una espedición qu'estudió en tientes les escritures de les vigues, afayando'l so conteníu; nelles dicía, «el nuesu emperador más pío», refiriéndose a Justiniano, y «la so difunta emperatriz», refiriéndose a Teodora. El monesteriu tuvo de terminase ente la muerte de la emperatriz y la del emperador, esto ye, ente 548 y 565.
Tamién pueden atopase los restos de la mezquita de los sieglu X y XI. Los estudios arqueolóxicos realizaos atoparon cruces cristianes nel so interior. Nel monesteriu tamién s'atopa la Capiya de San Trifón, que ye usada de güesera pa los hermanos difuntos.
El monesteriu, al pie de delles dependencies del esterior, como'l cercanu monesteriu de Raithu, constitúi la Ilesia ortodoxa del Monte Sinaí. Esta ilesia ye autónoma y ta encabezada por un arzobispu, que ye'l mesmu abá del monesteriu. Esti arzobispu ye tradicionalmente consagráu pol Patriarca ortodoxu de Jerusalén.
La Fundación Santa Catalina ye una organización ensin ánimu d'arriquecimientu que deseya caltener esti sitiu tan importante de la UNESCO. El caltenimientu de les estructures arquitectóniques, les pintures precioses y los llibros deriven enforma d'esta organización. Esti institutu tien l'importante oxetivu de promover la conocencia del monesteriu con distinta publicación bien interesante d'esta tema.
