Les catarata Victoria, asitiaes na frontera de Zambia y Zimbabue, constitúin un saltu d'agua del ríu Zambeze.
Tán allugaes nel distritu de Livingstone, na Provincia del Sur, de Zambia y nel distritu de Hwange, na rexón de Mashonalandia Occidental, de Zimbabue.
Sobre les tabayones atopa'l ponte de los Tabayones Victoria, un antiguu arcu d'aceru termináu en 1905.
Los tabayones tienen un anchor averáu de 1,7 km y 108 m d'altu. Considérense un espectáculu estraordinariu debíu al estrechu y raru abilsu en que l'agua cai...
David Livingstone, el misioneru y esplorador escocés, visitó la cascada en 1855 y bautizar col nome de la reina Victoria, anque son conocíes localmente como Mosi-oa-Tunya, el fumu que truena. La cascada forma parte de dos parques nacionales, Parque Nacional de Mosi-oa-Tunya en Zambia y el Parque Nacional de los Tabayones Victoria en Zimbabue, y son una de les mayores atracciones turístiques del África austral.
Los tabayones Victoria fueron declaraes Patrimoniu de la Humanidá pola Unesco, nel añu 1989, protexendo una área de 8.780 hai.
Dende 2010, tán integraes dientro del Área de Caltenimientu Kavango-Zambeze.
Les catarata Victoria tán formaes pola cayida en picáu nuna sola vertical d'un visu d'ente 60 y 120 m d'anchu, esculpida peles sos agües a lo llargo d'un pandu de basaltu.
La fondura del visu, llamada Primer gargüelu, varia ente los 80 m nel so parte más occidental hasta los 108 m nel centru.
La única salida del Primer gargüelu ye un espaciu de 110 m d'anchu a unos dos terceres partes del pasu a lo llargo del anchor de les tabayones dende partir oeste, al traviés de la cual tol volume del ríu cai nos gargüelos de los tabayones Victoria.
El pandu pola qu'escurre'l ríu Zambeze esperimenta una estación lluviosa dende finales de payares hasta principios d'abril; y una estación ensuga'l restu del añu. L'hinchente añal tien llugar ente febreru y mayu con un picu n'abril. L'agua pulverizada de les cascaes llega a algamar los 400 metros ya inclusive los 800 dependiendo de la estación.
Sicasí, mientres el periodu d'hinchentes nun ye posible ver el pie de la cascada nin tampoco parte de la cortina del tabayón, amás los paseos a lo llargo del cantil resulten ser una ducha constante por cuenta de la abondosa agua vaporizada. Cerca del cantu del cantil, el vapor d'agua xube como una agua invertida, especialmente nel cantu de Zambia.
Según va entrando la estación seca, los visos fáense más anches y numberoses, dende setiembre a xineru más de la metá de la cara de los tabayones puede llegar a quedase seca y puede reparase el Primer gargüelu en casi toa'l so llargor. Nesta estación resulta posible —anque non necesariamente seguro— caminar a lo llargo de dalgunos de los tramos de les crestes del ríu.
Tamién, ye posible caminar dende la parte inferior del Primer gargüelu hasta la parte de Zimbabue. El menor caudal asocede en payares, y ye una décima parte del d'abril; esta variación de caudal tamién ye mayor que n'otres grandes cascaes y fai que la media añal de caudal de les Victoria sía menor de lo esperao si comparar cola máxima.
El tamañu de les catarata Victoria ye casi'l doble que les tabayones del Niágara, y más de dos veces el tamañu de les Horseshoe. Namá anden a la tema coles tabayones del Iguazú en Arxentina y Brasil.
==
